Op dit moment worden we (en vooral ik) bestookt met vragen over het wel of niet open houden van locaties voor dagbesteding, logeeropvang, of het wel of niet laten doorgaan van ambulante ondersteuning. Onderstaande tekst heb ik als nieuwsbrief naar onze klanten gestuurd, maar deel ik ook op deze manier.

Ik constateer dat veel zorgaanbieders creatief zijn in het vinden van oplossingen. Ik hoor ook dat een aantal zorgaanbieders kampt met ziekte onder het personeel en alles op alles zet om (zeker in het geval van wonen) de zorg te kunnen blijven continueren. Ik weet ook dat de zorg voor het gros van jullie dé bron van inkomsten is, en dat je – met uitzondering van de resultaatgerichte inkoop in Drenthe met vaste tarieven per maand – volgens de afgesloten overeenkomsten met gemeenten geen zorg mag declareren die niet daadwerkelijk geleverd is.

Tot op heden leek de enige gemeente die hierover iets gecommuniceerde, ons Gallisch Dorp in Friesland te zijn geweest, Smallingerland. Veel loopt daar niet goed, maar dit dan weer wel. Ondertussen krijg ik na de melding in onze groepsapp her en der mails binnen, van ook gemeente Groningen en gemeente Westerkwartier. Met gemeente Emmen heb ik contact gehad en informatie ontvangen, zij hanteren eenzelfde matrix die Groningen ook gebruikt en oorspronkelijk uit Breda komt (zo begreep ik). Ik concludeer ook dat wanneer contractmanagers om raad wordt gevraagd door zorgaanbieders her en der, niet iedereen een kant en klaar antwoord heeft op de vragen die leven. Begrijpelijk ook. Op verzoek van velerlei aanbieders heb ik diverse gemeenten en inkooporganisaties in Noord Nederland vriendelijk edoch dringend verzocht een standpunt in te nemen. Bijvoorbeeld over het continueren van de zorg, over de inzet van niet gekwalificeerd personeel, over financiële consequenties. Ook heb ik verzocht de definitieve termijnen voor inschrijving NMD (met uitzondering van de termijn van aanstaande maandag) op te schorten. De inschrijving Open House RIGG is vanmiddag gelukkig verschoven.

Voor zover ik het coronaveld nu kan overzien, ben ik de volgende mening toegedaan, mijn immer aanwezig logica en boerenverstand hanterend, en met ons eigen uitgangspunt boven alles: als Bureau Lagro hebben we hierin een verantwoordelijkheid te nemen, en daarbij ook een voorbeeldfunctie. Mijns inziens geldt dit ook voor jullie als zorgaanbieder. Correct me if I’m wrong. Let wel, al wat ik stel: jullie zijn De Zorgtijgers, je hebt misschien andere ervaringen of betere ideeën. Jullie zijn de experts. Wat ik hieronder stel, is mijn persoonlijke standpunt op dit moment (en kunnen geen rechten aan worden ontleend), doch ongetwijfeld gedragen door mijn collega’s. Dit standpunt kan morgen door nieuwe maatregelen, of nieuwe inzichten, anders zijn.

Weet dat de uiteindelijke afweging áltijd jouw afweging is, vertrouwend op je eigen professionaliteit over het wel of niet leveren van zorg. Rapporteer en documenteer waar nodig je overwegingen op cliëntniveau. Financiële overwegingen om zorg te leveren kunnen wat mij betreft geenszins de overhand hebben, het algemeen belang en de gezondheid van een ieder staat voorop. Ik hoop dat deze tekst helpend is om goede en weloverwogen keuzes te maken. Bellen mag, mailen liever op dit moment. Afhankelijk van prioriteit bel ik, of een van mijn collega’s, terug op een tijdstip dat ons schikt.

Dit alles in acht nemend, kom ik tot het volgende relaas. En, ja, ik weet het, veel tekst…

ZORG

Daar waar ik aan links refereer vind je in een aparte blog, en soms in deze tekst. Richtlijnen RIVM en GGD zijn altijd leidend. De RIVM heeft de eisen voor zorgprofessionals aangescherpt, zie link (volg flowchart onderaan).

Hieronder wat gedachten vanuit logica en boerenverstand, aan de hand van vragen uit ‘het veld’, en ideeën vanuit ‘het veld’, al is er een wezenlijk verschil in soorten zorg. Wonen is anders dan ambulante begeleiding, anders dan dagbesteding, en anders dan logeeropvang:

• Daar waar de zorg niet cruciaal is en ‘van levensbelang’, dus ‘uitstelbaar’, zou je m.i. als aanbieder dezelfde lijn moeten trekken als ook ziekenhuizen dat doen. Dit betekent geen risico’s nemen, en risico’s mijden daar waar dit kan. Dus alle afspraken die gepland zijn, bel je af. Thuiswerken is het uitgangspunt. Je levert geen zorg op locatie (van jou als aanbieder of thuis bij de cliënt). In principe ben je dicht, maar je houdt de deur altijd op een kier. De kier is afhankelijk van doelgroep, problematiek en zorgvraag van de cliënt. Blijf vooral doorlezen!
• Zoek vooral naar creatieve oplossingen. Contact via mobiel, videobellen, Skype, Facetime. Beveiliging van gesprekken in de vorm van versleuteling is echter een Groot Aandachtspunt. Zie handige links.
• Beslis op individueel niveau per cliënt wat de inzet gaat zijn (dagelijks bellen, wekelijks bellen, uitstellen van afspraken), vooral als de zorg niet ‘uitstelbaar’ is of blijkt te zijn. Inventariseer samen met cliënt of wettelijk vertegenwoordiger. Zoek samen naar oplossingen en neem ze vooral mee in je overwegingen. Overleg! Klakkeloos besluiten nemen over het hoofd van een cliënt heen, spreekt niet van ‘eigen regie’. Die werkwijze wordt helaas ook gehanteerd, hoor ik. Lijkt me niet de bedoeling.
• Bewaar rust. Onrust is besmettelijk, rust ook. Werkt ook bij mijn kinderen. Dat geldt ook voor doemdenken. Voor nu is het wat het is, morgen kan het anders zijn. Zoonlief heeft de neiging om er van alles bij te verzinnen en hoe erg het wel niet kan worden. Ik focus vooral op vandaag en het hier en nu. Dat helpt. Gebruik een planner en een aftelkalender (bijlage).
• Rutte heeft het over gedoseerde besmetting en ‘groepsimmuniteit’ waar ik het mijne van denk. Graag verwijs ik naar een heel helder artikel van vandaag in De Correspondent hierover. Lid worden is aan te bevelen, zie handige links. Maar dat terzijde.
• Overleg met je cliënt wat hij/zij/ze nodig heeft/hebben. Focus per cliënt op wat er nodig is. Houd ook met beeldbellen de structuur aan die je normaal gebruikt in je begeleiding, al is de situatie anders. Vraag naar ouders, broertjes, zusjes. Laat ze in beeld komen, kijk hoe het met ze gaat, hoe ze zich gedragen, ook naar elkaar toe. Observeer. Kijk naar gedrag. Houd ook de humor erin en relativeer. Spreek vaste tijden af voor begeleiding via beeld. Structuur blijft cruciaal, de afspraken blijven staan, alleen nu even ‘anders’.
• Cliënten waarbij de veiligheid in het geding komt, of daar waar je signalen ontvangt dat dit kan gaan gebeuren – met andere woorden: de zorg is niet (langer) ‘uitstelbaar’ – begeleid je wel. Daar is de urgentie simpelweg hoog. Let op signalen tijdens het beeldbellen of de telefoongesprekken, houd de risico’s waar sprake van kan zijn voor ogen. Je had niet voor niets een risico-inventarisatie op cliëntniveau gedaan. Agressie? Psychiatrisch? Eenzaamheid/vereenzaming? Seksualiteit? Houd (al dan niet veel) contact op afstand, en een vinger aan de pols. Als het nodig is, uiteraard face-to-face. Alle clichés zijn waar: ‘nood breekt wet’ lijkt ook hier te gelden. Check van tevoren of er sprake is van klachten binnen het gezin voordat je er naar toe gaat (mits zelf klachtenvrij natuurlijk). Houd je aan de hygiënevoorwaarden en neem afstand in acht.
• Daar waar logeeropvang of dagbesteding geboden wordt, in principe dicht, maar deur op een kier. Er zijn cliënten die de hele week met het hele gezin thuis zitten. Of met andere bewoners elders in een woonhuis. Er zijn cliënten met dagbesteding die vereenzamen als alles wegvalt. Het vergt een continue afweging van de zorgaanbieder. Houd contact met cliënt of ouders (cq voogden). Want ik kan me heel goed voorstellen dat situaties escaleren wanneer de spanning oploopt. Ik noem maar wat. De situatie vandaag kan anders zijn dan aanstaande vrijdag. Stem af met ouders. Beslis per cliënt.
• Overleg met je orthopedagoog, aka regievoerder! Overleg met de casemanager van de gemeente.
• Stagiaires blijven thuis (tenzij er sprake is van overmatig veel ziekte natuurlijk, dan wordt het een ander verhaal).
• Bewoners in zorg kan je simpelweg niet naar huis sturen, ze zijn immers niet voor niets (vrijwillig dan wel onvrijwillig) uit huis geplaatst of hebben een indicatie Beschermd Wonen. Idee: kwetsbare bewoners dagelijks (oor)temperaturen? De meeste aanbieders die wonen bieden, zijn bij mijn weten inmiddels zo goed als ‘op slot’. Dat wil zeggen: geen bezoek (familie noch vrienden), alleen gezond personeel is werkzaam. Eén aanbieder is zo slim om de helft van haar personeel in ‘thuisquarantaine’ te plaatsen; de andere helft verleent zorg zolang er geen gezondheidsklachten zijn, maar zijn ‘inwisselbaar’ in het geval er bij de werkende zorgverleners wel klachten ontstaan. Het moet natuurlijk in jouw situatie wel passen.
• Afspraken als tandarts (als tandarts daar zelf al geen actie op heeft genomen) worden afgezegd. Schoonmakers blijven thuis. Er zijn genoeg helpende handen, die kunnen poetsen? Het geeft bewoners wat te doen.
• Kinderen die thuis zijn en nog terug moeten komen naar ‘locatie’, kunnen alleen terugkomen als ze geen klachten hebben. Anders overleg je met toegang, voogd, over wat te doen, maar dat spreekt voor zich lijkt me. Houd een vinger aan de pols, bel dagelijks hoe het gaat, meerdere momenten per dagen. De afweging voor vandaag kan anders zijn dan die van morgen.
• Kinderen gaan niet naar huis, naar ouders, zolang de maatregelen van kracht zijn. Wees hier duidelijk in naar kind én ouders.
• Kijk naar een daginvulling, bewaar structuur, structuur, structuur. Op YouTube staan leuke bewegingstussendoortjes, bewegen in de klas, senioren in beweging. De potgrond is bijna uitverkocht, iedereen is bezig in de tuin. Ga geocachen. Op LinkedIn kwam een woongroep voorbij die met luide muziek een voorjaarsschoonmaak hield. Met taart na. Hang schilderijen op. Ruim op. Gooi weg (eindelijk). Ga tekenen, schilderen, kleien. Bosbingo. Beweegbingo (zie bijlagen). Ga knutselen voor Pasen. Ga fietsen. Ga schommelen in de tuin. Ga naar buiten in kleine(re) groepen. Ga níet met z’n allen naar de supermarkt. Houd afstand van anderen. Breng (nieuwe) structuur, en maak die kenbaar. Net als in de klas. Net als tijdens de dagbesteding.
• Reinheid, rust en regelmaat boven alles. Zoals altijd.

Afijn, zoiets.

FINANCIËLE CONSEQUENTIES

Ik realiseer me terdege dat dit voor ons allemaal financiële consequenties heeft. Ik spreek creatieve zorgaanbieders die veel doen met videobellen, om de korte lijn te houden met ouders, die opeengepakt met hun kinderen thuis zitten. Op deze manier bied je een vorm van ondersteuning en begeleiding (en dus kan je declareren), al zal het grosso modo minder zijn dan anders. Er is een aanbieder dagbesteding die gewapend met onder andere handgel (en klachtenvrij!!) boodschappen haalt voor ouderen, verspreid, en niet voor tien ouderen op een dag. Met de andere cliënten is er dagelijks – vooral ook telefonisch – veel contact. Vereenzaming is geen issue en iemand houdt een oogje in het zeil. Hij is er voor de oudere en vooral ook voor het netwerk, als klankbord en steun en toeverlaat.

Ook in ons geval heeft het financiële consequenties: over de zorg die jullie niet kunnen declareren, kunnen wij geen percentages berekenen. Een financiële buffer helpt, ik neem voorlopig mijn verlies in deze. Waar nodig volg ik mijn eigen link hieronder (over regelingen vanuit de Rijksoverheid vind je hieronder meer). Gelukkig kunnen we qua kwaliteit en aanbestedingen ook telefonisch en via mail de nodige ondersteuning leveren, een soortement van resultaat gericht zorg leveren voor vaste bedragen per maand.

Mocht je onverhoopt in een situatie belanden waar liquiditeit een issue wordt, zeker omdat landelijke regelingen nog niet beschikbaar zijn, dan is het verstandig om direct contact op te nemen met je bank. Volg ook de links hieronder, al is er op dit moment nog vrij weinig bekend. Uiteraard kan je ook contact opnemen met contractmanagement van de gemeente(n) waarvoor je werkzaam bent. Voor de ‘ABC en ABCD’-aanbieders kan je contact opnemen met mij, ik heb op dit moment – ook in het licht van de productieverantwoordingen – en eigenlijk zoals altijd, een korte lijn met de RIGG. Overigens is er op dit moment dagelijks contact met diverse gemeenten over diverse onderwerpen, met name corona en alle issues hieromtrent.

CONTACT MET IGJ

Zorg Anders heeft contact gehad met de IGJ, over de eventuele inzet van niet gekwalificeerd personeel en het standpunt van de inspectie in deze. Zorg Anders heeft naar de IGJ aangegeven dat er mogelijk een tijd komt dat gekwalificeerd personeel niet meer beschikbaar is. Ik verwijs in elk geval naar de website www.nu91coronadossier.nl.

Hoewel het standpunt nog niet formeel is – maar de inspectie wel heeft aangegeven hierover een standpunt in te gaan nemen – is de mondelinge toelichting van de inspecteur dat ‘niet gekwalificeerd personeel ingezet kan worden, mits samen met gekwalificeerd personeel, en onder de voorwaarde dat de zorgaanbieder aantoonbaar kan maken dat deze er alles aan heeft gedaan om gekwalificeerd personeel in te zetten. Bij voorkeur worden dan mensen ingezet die ooit in de zorg gewerkt hebben, of studenten die een opleiding doen in de zorg en nu toch thuis zitten.’

Want met zes personeelsleden ziek thuis, ‘komt er een tijd dat ik mijn buurvrouw moet vragen’, aldus Martin.

PERSONEEL

Informatie voor werknemers vind je terug in de bijlage en op de website van bijvoorbeeld de FNV (zie handige links).

Bij een nijpend tekort aan gezond personeel kan je contact opnemen met Martijn Meijerink, Hoe Zorg Jij, 06-23170796, martijn@hoezorgjij.nl of een vraag in een van onze groepsapps stellen. Ik heb deze week de eerste twee zorgaanbieders met elkaar gelinkt: de een sluit dagbestedingslocaties, de ander kampt met ziek personeel. Zzp’ers die beschikbaar zijn, horen we graag, Martijn ook. Verbinden is, zoals u weet, ons toverwoord. Je kunt mailen naar sanne.waker@bureaulagro.nl of contact opnemen met Hoe Zorg Jij.

Werktijdverkorting is niet meer aan de orde, de regeling is stopgezet. Meer info over alternatief (een aanvraag indienen kan echter nog niet):
https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/ww-uitkering/vraag-en-antwoord/aanvragen-werktijdverkorting-en-ww-uitkering-personeel

Meer info, ook voor zzp’ers: https://www.rijksoverheid.nl/actueel/nieuws/2020/03/17/coronavirus-kabinet-neemt-pakket-nieuwe-maatregelen-voor-banen-en-economie

De Belastingdienst over corona https://www.belastingdienst.nl/wps/wcm/connect/nl/home/content/coronavirus verwijst naar Rijksoverheid en Rijksoverheid verwijst naar Belastingdienst.
Klik vooral door op de links op deze pagina.

Afijn, zo mijn gedachtespinsels. Ik hoop dat je er wat aan hebt. Wie tips heeft, mag deze delen met ons, wij plaatsen ze op de website. Een aparte blog met Handige Links volgt zo. Blijf onze website [Nieuws] dus in de gaten houden. Mailadres redactie: sanne.waker@bureaulagro.nl

Een hartelijke ellebooggroet namens ons allen,

Andrea Lagro